Son yıllarda Türkiye’de yapılan anayasa değişiklikleri sık sık gündeme gelmiştir. Ancak her değişikliğin yapılabilmesi için belirli maddelerin olması gerekmektedir. Peki, anayasa değişikliği yapılabilen maddeler hangileridir?
Öncelikle belirtmek gerekir ki, anayasa değişiklikleri yapılırken belli süreçler ve prosedürler takip edilmelidir. Bu süreçler ve prosedürlerin en önemli adımları ise, değişiklik önerisinin TBMM’ye sunulması ve kabul edilmesidir.
Bu süreçten sonra Anayasa Komisyonu, öneri metnini inceleyip, gerekli düzenlemeleri yapar. Daha sonra oybirliğiyle kabul edilen değişiklik puanına geçilir. Bu aşamada meclis üye tam sayısının üçte iki oy çoğunluğu ile kabul edilmesi gerekmektedir.
Peki, hangi maddelerde değişiklik yapılabilir? Bunların başında Anayasanın 1. Maddesi yer almaktadır. Bu madde, Türkiye Cumhuriyeti’nin bir Cumhuriyet olduğunu, devletin bölünmez bir bütün halinde var olduğunu ve egemenliğin kayıtsız şartsız millete ait olduğunu belirtmektedir.
Ayrıca Anayasanın 2. maddesi de değiştirilemez maddeler arasında yer almaktadır. Bu maddede, Türkiye Devleti’nin dini İslam’dır, Türk Devleti’nin milli marşı İstiklal Marşı’dır, bayrağı Türk bayrağıdır ve İstanbul Türkiye Cumhuriyeti’nin başkentidir ifadeleri yer almaktadır.
Bunun yanı sıra Anayasanın 4. maddesi de değiştirilemezdir. Bu madde, Türkiye’de temel hak ve özgürlüklerin korunması, kişilerin devlet ile medeni hayatlarına ilişkin haklarının düzenlenmesi ve kamu hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin esaslar belirler.
Anayasanın 5. maddesi de değiştirilemez maddeler arasındadır. Bu madde de, Türkiye nüfusunun genel güvenliği için zorunlu olan askerlik hizmetinin yerine getirilmesi gerektiğini belirtir.
Sonuç olarak, Türkiye Cumhuriyeti’nin anayasasının değişikliğe uğrayabilmesi için belirli adımlar gerekmektedir. Ayrıca Anayasa’nın 1, 2, 4 ve 5. maddeleri değiştirilemez maddeler arasında yer almaktadır. Bu maddeleri değiştirmek için ise, Anayasa’nın kabul edilmesi sırasında yeniden yazılması gerekmektedir. Ancak, değiştirilebilir maddelerde yapılan değişikliklerin Türkiye’nin gelişmesine katkı sağlaması hedeflenir.
Öncelikle belirtmek gerekir ki, anayasa değişiklikleri yapılırken belli süreçler ve prosedürler takip edilmelidir. Bu süreçler ve prosedürlerin en önemli adımları ise, değişiklik önerisinin TBMM’ye sunulması ve kabul edilmesidir.
Bu süreçten sonra Anayasa Komisyonu, öneri metnini inceleyip, gerekli düzenlemeleri yapar. Daha sonra oybirliğiyle kabul edilen değişiklik puanına geçilir. Bu aşamada meclis üye tam sayısının üçte iki oy çoğunluğu ile kabul edilmesi gerekmektedir.
Peki, hangi maddelerde değişiklik yapılabilir? Bunların başında Anayasanın 1. Maddesi yer almaktadır. Bu madde, Türkiye Cumhuriyeti’nin bir Cumhuriyet olduğunu, devletin bölünmez bir bütün halinde var olduğunu ve egemenliğin kayıtsız şartsız millete ait olduğunu belirtmektedir.
Ayrıca Anayasanın 2. maddesi de değiştirilemez maddeler arasında yer almaktadır. Bu maddede, Türkiye Devleti’nin dini İslam’dır, Türk Devleti’nin milli marşı İstiklal Marşı’dır, bayrağı Türk bayrağıdır ve İstanbul Türkiye Cumhuriyeti’nin başkentidir ifadeleri yer almaktadır.
Bunun yanı sıra Anayasanın 4. maddesi de değiştirilemezdir. Bu madde, Türkiye’de temel hak ve özgürlüklerin korunması, kişilerin devlet ile medeni hayatlarına ilişkin haklarının düzenlenmesi ve kamu hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin esaslar belirler.
Anayasanın 5. maddesi de değiştirilemez maddeler arasındadır. Bu madde de, Türkiye nüfusunun genel güvenliği için zorunlu olan askerlik hizmetinin yerine getirilmesi gerektiğini belirtir.
Sonuç olarak, Türkiye Cumhuriyeti’nin anayasasının değişikliğe uğrayabilmesi için belirli adımlar gerekmektedir. Ayrıca Anayasa’nın 1, 2, 4 ve 5. maddeleri değiştirilemez maddeler arasında yer almaktadır. Bu maddeleri değiştirmek için ise, Anayasa’nın kabul edilmesi sırasında yeniden yazılması gerekmektedir. Ancak, değiştirilebilir maddelerde yapılan değişikliklerin Türkiye’nin gelişmesine katkı sağlaması hedeflenir.